Tógadh Ríona Nic Congáil i nGaillimh. Scríobh sí leabhar do pháistí nuair a bhí sí sa chéad bhliain san ollscoil, An Túr Solais (Coiscéim, 2004). D’fhoilsigh sí dhá leabhar eile do pháistí ina dhiaidh sin: An Leabhar Órga (Coiscéim, 2006) agus Saol an Mhadra Bháin (LeabhairCOMHAR, 2011). Idir 2007 agus 2012, bhí sí i mbun ‘Cumann Scríbhneoirí Úra na Gaeilge’, a chuir gréasán tacaíochta ar fáil do scríbhneoirí nua na Gaeilge. Chuir sí dhá eagrán speisialta de Comhar in eagar: Comhar: Eagrán na Scríbhneoirí Úra (Deireadh Fómhair 2009); Comhar: Eagrán na Scríbhneoirí Úra (Meán Fómhair 2010). Bhain sí Ph. D. amach sa Nua-Ghaeilge ón gColáiste Ollscoile, Baile Átha Cliath, sa bhliain 2009. I measc a cuid foilseachán tá Úna Ní Fhaircheallaigh agus an Fhís Útóipeach Ghaelach (Arlen House, 2010), Úna Ní Fhaircheallaigh: Smaointe Ar Árainn/Thoughts on Aran (eag.) (Arlen House, 2010, 2014), Codladh Céad Bliain: Cnuasach Aistí ar Litríocht na nÓg (eag.) (2012), Laethanta Gréine & Oícheanta Sí: Aistí ar Litríocht agus ar Chultúr na nÓg (comheag.) (2013), agus Litríocht na Gaeilge ar fud an Domhain: Imleabhar I agus Imleabhar II (comheag.) (2015).

Tá Máirín Nic Eoin ina hOllamh Uí Chriagáin le Gaeilge i gColáiste Phádraig, Droim Conrach/Ollscoil Chathair Bhaile Átha Cliath. Is scoláire Nua-Ghaeilge í a bhfuil spéis taighde aici i stair agus i socheolaíocht na litríochta, agus i bhforbairt modhanna critice atá oiriúnach d’fhoirmeacha agus do théamaí na litríochta i dteanga mhionlaithe. Ar na foilseacháin is tábhachtaí dá cuid, tá: An Litríocht Réigiúnach (An Clóchomhar, 1982); Eoghan Ó Tuairisc: Beatha agus Saothar (An Clóchomhar, 1988); B’Ait Leo Bean: Gnéithe den Idé-eolaíocht Inscne i dTraidisiún Liteartha na Gaeilge (An Clóchomhar, 1998); agus Trén bhFearann Breac: An Díláithriú Cultúir agus Nualitríocht na Gaeilge (Cois Life, 2005). Bhí sí ina heagarthóir nó ina comheagarthóir ar thrí dhíolaim liteartha agus ar chúig leabhar acadúil. Tá aistí critice léi ar ghnéithe éagsúla de nualitríocht na Gaeilge foilsithe in irisí scolártha agus i leabhair éagsúla.

Corcaíoch ó dhúchas is ea an tOllamh Meidhbhín Ní Úrdail MRIA agus í ar fhoireann na Nua-Ghaeilge sa Choláiste Ollscoile, Baile Átha Cliath. Údar áitithe is ea í ar oidhreacht lámhscríbhinní Gaeilge an ochtú agus an naoú céad déag. I measc a cuid foilseachán tá: The scribe in eighteenth- and nineteenth-century Ireland: motivations and milieu (2000); Léann lámhscríbhinní Lobháin. The Louvain manuscript heritage (comheag.) (2007); Cath Cluana Tarbh. ‘The Battle of Clontarf’ (2011); Sealbhú an traidisiúin (comheag.) (2013); Mo ghnósa leas an dáin: aistí in ómós do Mháirtín Ó Direáin (comheag.) (2014); Aon don éigse: essays marking Osborn Bergin’s centenary lecture on bardic poetry (comheag.) (2015); Pádraig Ó Laoghaire (1870-1896): an Irish scholar from the Béarra Peninsula (2021).

Tá cuid mhaith foilsithe ag Regina Uí Chollatáin ar na meáin Ghaeilge agus ar ré na hAthbheochana, ina measc dhá leabhar mar údar aonair, An Claidheamh Soluis agus Fáinne an Lae 1899–1932 (2004), Iriseoirí Pinn na Gaeilge (2008) agus Films Gaelic á Catalunya. Scannáin Ghaelacha sa Chatalóin (Uí Chollatáin & White, 2014) mar chomhúdar. Is comheagarthóir í ar 6 leabhar, Saothrú na Gaeilge Scríofa i Suímh Uirbeacha na hÉireann, 1700–1850 (Mac Mathúna & Uí Chollatáin, 2016) agus Litríocht na Gaeilge ar fud an Domhain (Nic Congáil et al, 2015) ar na cinn is déanaí.

Is Ceann Scoil na Gaeilge, an Léinn Cheiltigh agus an Bhéaloidis, UCD í agus bhí sí ina Stiúrthóir ar Lárionad de Bhaldraithe UCD agus ar Scoil Iarchéime, Coláiste na nEalaíon agus an Léinn Cheiltigh UCD. Bronnadh Ollúnacht Chuairte Shinsearach uirthi ó Fhondúireacht Ollscoileanna Éireann Cheanada (2011–12) agus ba chomheagarthóir í ar Ainm.ie (2012–15). Dála duaiseanna liteartha, bronnadh Gradam Lil Nic Dhonncha agus Bonn Dhonnchadh Uí Shúilleabháin uirthi i 1999, 2001 agus 2002 ag Oireachtas na Gaeilge don taighde ar Stair Chonradh na Gaeilge agus bronnadh duais liteartha uirthi dá saothar Iriseoirí Pinn na Gaeilge (2008).

Is í an Cathaoirleach ar an Newspaper and Periodical History Forum of Ireland í agus is ball í de Choiste Léann na Gaeilge, Litríocht na Gaeilge agus na gCultúr Ceilteach in Acadamh Ríoga na hÉireann. Ba í an chéad Chathaoirleach ar an Fhóram Náisiúnta uile-oileánda Forbartha Teanga agus ar phainéal na Gaeilge agus an Léinn Cheiltigh do Ghradaim Bhunchéime Éireann. Ba bhall í de chéad Bhord Stáit TG4 agus is painéalaí rialta í ar chláracha litríochta agus cúrsaí reatha, agus ar chláracha faisnéise TG4, RTÉ agus BBC.